Dzień Kobiet

Dzień Kobiet

Początki Dnia Kobiet sięgają starożytnego Rzymu. Dzień Kobiet był wówczas oddaniem czci bogini Junony, która była opiekunką życia kobiet. Kobiety modliły się o szczęście w życiu małżeńskim, a mężowie w tym dniu obdarowywali swoje żony prezentami. Za pierwowzór Dnia Kobiet przyjmuje się obchodzone w starożytnym Rzymie Matronalia. Było to święto przypadające na pierwszy tydzień marca, związane z początkiem nowego roku, macierzyństwem i płodnością. Z okazji tego święta obdarowywano kobiety prezentami i spełniano ich życzenia.

Z założenia Międzynarodowy Dzień Kobiet jest uczczeniem pamięci sufrażystek walczących o równouprawnienie kobiet, równe traktowanie w pracy i taką samą wypłatę za jednakowo wykonaną pracę.

Początki Międzynarodowego Dnia Kobiet wywodzą się z ruchów robotniczych w Ameryce Północnej i Europie. Za początek tego święta uznaje się rok 1857, kiedy to pracujące w fabryce bawełny, kobiety zorganizowały strajk, domagając się krótszego dnia pracy oraz takiego samego wynagrodzenia, jakie otrzymywali mężczyźni.

Pierwsze obchody „Narodowego Dnia Kobiet” odbyły się 28 lutego 1909 r. w Stanach Zjednoczonych. Zapoczątkowane zostały one przez Socjalistyczną Partię Ameryki, która zorganizowała pierwszy Dzień Kobiet w postaci manifestacji upamiętniającej protest z 8 marca 1908 r. podczas którego blisko 15 tysięcy pracowników branży odzieżowej domagało się praw ekonomicznych i politycznych dla kobiet. Idea dnia, w którym kobiety mogą wspólnie protestować o swoje prawa, spodobała się innym ugrupowaniom socjalistycznym.

W 1910 r. podczas zjazdu kobiet związanych z Międzynarodówką Socjalistyczną w Kopenhadze została podjęta decyzja o ustanowieniu Międzynarodowego Dnia Kobiet, który służyć miał krzewieniu idei praw kobiet oraz budowaniu społecznego wsparcia dla powszechnych praw wyborczych dla kobiet. W konferencji udział wzięło ponad 100 uczestniczek z 17 krajów, w tym trzy kobiety po raz pierwszy wybrane do Parlamentu Fińskiego. Ustanowienie Dnia Kobiet zostało przyjęte w drodze anonimowego głosowania, bez ustalania dokładnej daty jego obchodów.

W dniu 19 marca 1911 r. po raz pierwszy Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzono w Austrii, Danii, Niemczech i Szwajcarii. Domagano się prawa kobiet do głosowania i obejmowania stanowisk publicznych, praw kobiet do pracy i szkoleń zawodowych oraz zaprzestania dyskryminacji w miejscu pracy.

W latach 1913 – 1914 w Międzynarodowym Dniu Kobiet protestowano przeciwko Pierwszej Wojnie Światowej. W Rosji kobiety po raz pierwszy obchodziły Międzynarodowy Dzień Kobiet włączając się w ten sposób do ruchu na rzecz pokoju. Wiece odbyły się w ostatnią niedzielę lutego, co według kalendarza gregoriańskiego miało miejsce 8 marca. Właśnie 8 marca Międzynarodowy Dzień Kobiet był obchodzony w innych krajach. Na licznych zgromadzeniach i wiecach protestowano przeciwko wojnie i wyrażano solidarność z ruchem na rzecz praw kobiet.

W 1917 r. w obliczu trwającej wojny rosyjskie kobiety zorganizowały strajki i protesty pod hasłem "chleb i pokój". Do wydarzeń doszło w ostatnią niedzielę lutego. Cztery dni później abdykował car, a rząd tymczasowy przyznał kobietom prawa wyborcze.

W Polsce Dzień Kobiet po raz pierwszy obchodzono 24 marca 1924 r. zorganizowanego przez Centralny Wydział Kobiecy PPS. W trakcie obchodów poruszano między innymi kwestie ochrony pracy kobiet oraz problem niższych zarobków kobiet niż mężczyzn za wykonywanie tej samej pracy. Po wojnie Dzień Kobiet stał się świętem państwowym, które zniesiono w 1993 r.

W Polsce święto Dnia Kobiet zaczęto zauważać i obchodzić dopiero po drugiej wojnie światowej. Jednak już nie 19 marca, a 8 marca. Data ta pochodzi podobno od strajku kobiet w Rosji, w 1913 roku, a później w 1917, które strajkowały mimo zakazu władz. Data ta jest również utożsamiana z walką angielskich sufrażystek o prawa polityczne.

Podpisana w 1945 r. Karta Narodów Zjednoczonych była pierwszym międzynarodowym dokumentem potwierdzającym zasadę równości kobiet i mężczyzn. W ciągu wielu dziesięcioleci ONZ brała udział w opracowywaniu międzynarodowych strategii, standardów, programów i określaniu celów promujących podwyższanie statusu kobiet.

Źródło:

https://www.unic.un.org.pl/kobiety_rozwoj_pokoj/dzien_kobiet

https://muzhp.pl/